شناسایی و اولویت بندی کُدها و ژنوم‌های ژئوپلیتیکی در شکل‌گیری و استمرار جنگ ترکیبی با استفاده از تکنیک تاپسیس (مطالعه موردی جنگ در سوریه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

2 دانشجوی دوره دکتری مدیریت راهبرد دفاعی دانشگاه عالی دفاعی ملی

چکیده

جنگ‌ها به‌عنوان رخدادهای ژئوپلیتیکی حاصل از تقابل نیروهای متخاصم در قلمروی خاص می‌باشند. در بسیاری از موارد آنچه به‌عنوان دلیل آغاز یا استمرار جنگ بیان می‌شود در واقع بازنمایی مبتنی بر اهداف و منافع بازیگران آن است؛ در حالیکه اهداف بازیگران و منافع آنان متأثر از بنیادها و رقابت‌های ژئوپلیتیکی در سطح منطقه‌ای یا جهانی است. جنگ سوریه نیز که از آن به‌عنوان جنگی ترکیبی یاد می‌کنند، حاصل تقابل ژئوپلیتیکی بازیگران متعدد آن است. لذا این پژوهش کاربردی، با هدف شناسایی و اولویت‌بندی کُدها و ژنوم‌های ژئوپلیتیک مؤثر در شکل‌گیری و تداوم جنگ ترکیبی سوریه، به روش تحقیق آمیخته مبتنی برطرح پژوهشی کرسول تهیه و تدوین گردید؛ در همین راستا با مصاحبه با نخبگان و انجام مطالعات کتابخانه‌ای کُدها و ژنوم‌های ژئوپلیتیک سوریه را شناسایی شد. در قسمت کیفی با استفاده از ابزار مصاحبه با تعداد 10 تن از اساتید رشته جغرافیای سیاسی مصاحبه نیمه‌ساختار یافته انجام و سپس با توجه به نتایج حاصل از مصاحبه در خصوص ساختن پرسشنامه تاپسیس و بین 35 تن از دانش‌آموختگان مقاطع دکتری علوم استراتژیک یا عملیات مرکب و مشترک توزیع شد. یافته‌های پژوهش شامل است 9 کُد و ژنوم ژئوپلیتیک است که به شرح زیر اولویت‌بندی و درجه اهمیت آنان در خصوص شکل‌گیری و استمرار جنگ ترکیبی سوریه مشخص گردیده است: رقابت بازیگران فرامنطقه‌ای؛ داعش؛ رقابت بازیگران منطقه‌ای؛ قطب‌بندی ژئوپلیتیکی؛ اهمیت ژئوپلیتیک سوریه؛ بازیکران داخلی؛ دولت سوریه؛ جمعیت نامتجانس و واگرا و چالش‌های ژئوپلیتیکی سوریه با همسایگانش.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification and Prioritization of Geopolitical Codes and Genomes in the Formation and Existence of Hybrid Warfare Using TOPSIS Technique (Case Study of War in Syria)

نویسندگان [English]

  • Masoud Mosadegh 1
  • reza Roushani 2
2 عضو هیئت علمی دانشگاه
چکیده [English]

Wars are the geopolitical events that result from the confrontation of hostile forces in a particular territory. In many cases, what is stated as the reason for the beginning or continuation of a war is, in fact, the representation is based on the goals and interests of its actors; while the goals of the actors and their interests are influenced by foundations and geopolitical rivalries at the regional or global level. The war in Syria, also known as the Hybrid Warfare, is the product of the geopolitical opposition of its many actors. Therefore, this applied research has been prepared and developed using John W. Creswell’s research in order to identify and prioritize the effective geopolitical codes and genomes in the formation and continuation of Syrian combined warfare. To this end, the geopolitical codes and genomes of Syria were identified by interviewing the elites and conducting library studies. In the qualitative section, a semi-structured interview was conducted with 10 political geography professors. Then, according to the results of the interviews, the Topsis questionnaire was prepared and distributed among 35 graduate students of Ph.D. in Strategic Science and Combined-Joint Operations. The findings of the study included nine geopolitical codes and genomes that are characterized by their priority and their importance in the formation and continuation of the combined Syrian war: Trans-regional actors' rivalry; ISIS; regional actors' rivalry; geopolitical polarization; Syria's geopolitical importance; domestic players; Syrian government; divergent populations; and Syrian geopolitical challenges with its neighbors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Polynomial Hybrid Warfare
  • Geopolitical Codes and Genomes
  • Syria War
  • TOPSIS
  • ·  باکمان، ساشادومینیک و گونریوسون، هاکان (2014). جنگ‌های ترکیبی: تهدیدات سده 21/م در قبال صلح و امنیت جهان. ترجمه: شیخ‌بهایی، مسعود و جولایی، محمد (1394). انتشارات موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی – مرکز آینده‌پژوهی علوم و فنآوری‌های دفاعی. تهران. چاپ اول.
  • ·  حافظ‌نیا، محمدرضا (1390). اصول و مفاهیم ژئوپلیتک. انتشارات پاپلی (وابسته به پژوهشکده امیر کبیر). مشهد. چاپ سوم.
  • ·  خلیلی، محسن؛ صیادی، هادی و حیدری، جهانگیر (1391). مطالعات اوراسیایی مرکزی. پیوند کُد و ژنوم ژئوپلیتیک در سیاست (نمونه‌پژوهی؛ ترکیه و ایران). دانشکده حقوق و علوم سیاسی. سال پنجم، شماره 11، پاییز و زمستان 1391، صفحات 56-39.
  • ·  رجبی، سهیل (1391). فصلنامه 15 خرداد. واکاوی نقش استراتژیک سوریه در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی. شماره 34.
  • ·  ساوه درودی، مصطفی (1393). فصلنامه امنیت‌پژوهی. گروهگ تروریستی داعش؛ برآیند تنازعات و ناامنی منطقه‌ای. سال 13، شماره 45. صفحات 108-89.
  • ·  سی ویلیامسون، استیون (2099). از جنگ‌های نسل چهارم تا جنگ‌های ترکیبی. ترجمه: شیخ‌بهایی، مسعود و جولایی، محمد (1394). انتشارات موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی – مرکز آینده‌پژوهی علوم و فنآوری‌های دفاعی. تهران. چاپ اول.
  • ·  شایان‌مهر، عیلرضا (1391). جامعه‌شناسی جنگ. انتشارات جامعه‌شناسان. تهران. چاپ اول.
  • ·  شمس دولت‌آبادی، سید محمود؛ اشتری، حسن (1394). فصل‌نامه محیط راهبردی. سال دوم، شماره دوم، بهار 1395. بنیادهای ژئوپلیتیکی مؤثر در شکل‌گیری و تداوم جنگ سوریه. صفحات 43-11.
  • ·  عزتی، عزت‌الله (1393). ژئوپلیتیک. انتشارات سمت. تهران، چاپ دهم.
  • ·  فلینت، کالین (1390). مقدمه‌ای بر ژئوپلیتیک. ترجمه: محمدباقر قالیباف و محمد هادی پوینده. انتشارات قومس. تهران. چاپ اول.
  • ·  فیروزآبادی، سیدحسن و همکاران (1393). تکفیرهای داعش را بشناسیم. انتشارات دانشگاه دفاع ملی (داعا). تهران. چاپ دوم پاییز 1393.
  • ·  کال‌ها، خولیو میراندا (2015). جنگ ترکیبی: چالش راهبردی جدید ناتو؟. ترجمه: شیخ‌بهایی، مسعود و جولایی، محمد (1394). انتشارات موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی – مرکز آینده‌پژوهی علوم و فنآوری‌های دفاعی. تهران. چاپ اول.
  • ·  مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد علی صیاد شیرازی. پیدایش جنگ ترکیبی (1389). گزارش پژوهشی شماره 2.
  • ·  مصطفوی، سیدولی‌الله (1392). سوریه صحنه تنازع بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای. کتاب تحولات عربی، ایران و خاورمیانه. دکتر کیهان برزگر مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات خاورمیانه. چاپ اول:184-182.
  • ·  موسوی، سیدحسن (1388). فصل‌نامه مطالعات راهبردی. مذاکرات سوریه و اسرائیل، مبانی، روندها و پیچیدگی‌ها. شماره 43.
  • ·  مؤمنی، منصور. شریفی سلیم، علیرضا (1393). مدل‌ها و نرم‌افزارهای تصمیم‌گیری چند شاخصه. انتشارات مؤلف. تهران، چاپ دوم.
  • ·  مهتدی، محمدعلی (1390). ماهنامه مهرنامه، جبهه شرقی. شماره 15.
  • ·  میرزاده کوه‌شاهی، مهدی (1392). ماهنامه دیدبان امنیت ملی. گسترش تروریسم، سیاست راهبردی عربستان. شماره 23. پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  • ·  هافمن، فرانک (2006). حزبالله و جنگ‌های هیبریدی: درس عبرت آمریکا از لبنان. اخبار پدافندی. ص 52.
  • ·  هووینن، پتری (2011). جنگ ترکیبی: جنگ مرکبی دیگر؟ ترجمه: شیخ‌بهایی، مسعود و جولایی، محمد (1394). انتشارات موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی – مرکز آیندهپژوهی علوم و فنآوری‌های دفاعی. تهران. چاپ اول.